Bus in, bus uit; een ode aan de volhardende latino

Het openbaar vervoer in Ecuador, met name in de grote steden, is een unieke gewaarwording. Waar je in de onafhankelijke, individueel-gerunde blauwe bussen vaak nog kan hopen op een zitplek, is het in de Ecovía, die zijn eigen wegstrook heeft, vechten voor je plek. Zelfs in deze volgepakte bussen verschijnt het intrigerende fenomeen, dat zich een letterlijk in bochten wringt om zich door de mensenmassa te presenteren: de straatverkoper.

Door: Emiel Gieles

Bus in, bus uit; dag in, dag uit

Ik kan niet ontkennen nu ik hier een aantal maanden woon dat de bijna oorverdovende monotonie waarmee een zak mandarijnen wordt aangeboden voor een dollar me vaak de neiging geeft om het volume van mijn oortelefoons harder te zetten. Echter besef ik me juist op zulke momenten hoe moeilijk dergelijk werk moet zijn. Bus in, met de hoop op een enkele klant, bus uit. En dat dag in, dag uit. Ik prijs me een loterijwinnaar met de afwisselende taken die mijn eigen werk bevat.

Het arsenaal wat de verschillende verkopers proberen te slijten loopt ontzettend uiteen. Wie zich wat langer in Quito bevindt, kan een patroon ontdekken. De producten die verkocht worden lijken min of meer synchroon te lopen met de verdeling van de welvaart in de stad. Waar je in het rijkere noorden nog regelmatig accessoires zoals oortelefoons en oplaadkabels kunt vinden, is het waarschijnlijker dat je in het armere zuiden vooral fruit, snoepjes of chips krijgt aangeboden.

Doorzettingsvermogen

Na een dozijn aan voetbalwedstrijden te hebben bezocht ontdekte ik dat vastberadenheid om elk klein beetje winst te kunnen verdienen verder reikt dan het openbaar vervoer. Rondom de stadions drukken de handelaars je de kaartjes bijna in je hand, want elke dollar winst is er weer één. Overigens is het in Nederland onvoorstelbaar dat er een kraampje zowel merchandise van Ajax als Feyenoord verkoopt, terwijl dat hier geen ongewone zaak is en daarmee nog één van de vele voorbeelden is van het kenmerkende doorzettingsvermogen.

Ze zijn er toch maar mooi weer, elke keer opnieuw. Een combinatie van verbazing en bewondering overvalt me, want van gierigheid is geen spoor te bekennen. De latino lijkt het nooit puur alleen voor zichzelf te doen, maar betrekt vaak de familie erbij, een ander aspect wat hen zo typeert. Bovendien gaat het nooit om grote bedragen en zijn ze voor elke centavo dankbaar.

Bevoorrechte positie

Echter nu ik het land en de cultuur beter ken, blijf ik me soms toch verbazen over de keuzes die gemaakt worden met het verdiende geld. Materialisme is alom aanwezig, wat blijkt uit overduidelijke nep merkkleding en ook bij de middenklasse moet de nieuwe auto of TV altijd groter of beter zijn dan de voorgaande, waarmee urgentere zaken vergeten lijken te worden.

En dan moet ik mezelf toch corrigeren, want het is niet gek dat wanneer er zo in de waan van de dag geleefd wordt, ook de uitgaven minder op de toekomst gericht zijn. Bovendien, wie ben ik om te oordelen wat zij er het beste mee kunnen doen, ze hebben er zich immers voor uit de naad gewerkt. Ik besluit om het oordelen van me af te zetten en ze vooral te bewonderen. En hoewel ze het waarschijnlijk nooit zullen weten, te bedanken voor het bieden van perspectief waarmee ik me besef in wat voor een bevoorrechte positie ik me bevind.